Trồng Rau Làm Vườn Sổ tay nhà làm vườn
Năng suất cây trồng phản ánh một phần về quản lý đất, mà sẽ tạo những điều kiện cần thiết để tối ưu tất cả những yếu tố đất đai được đánh giá là ảnh hưởng nhất đến tăng trưởng cây trồng.
1. pH đất
Đất chua nhiều là trở ngại chính ở những vùng đất rộng lớn trên thế giới, đặc biệt đất nhiệt đới phong hóa cao, đất đồng cỏ năng suất thấp và đất khó trồng trọt, khả năng của cây trồng chống chịu tính chua biến động, nhưng hầu hết cây trồng phát triển tốt dưới điều kiện đất chua nhẹ (pH từ 5,5-6,5). Ví dụ, cây lúa phát triển tốt ở pH thấp bằng 4,8. Đặc thù cây bắp phát triển tốt nhất trong khoảng pH từ 6-6,5. Ngay cả đất có sức sản xuất hiệu quả cao, chua hóa cũng có thể xảy ra vì trực di những cation bazơ và sử dụng phân N. Kiểm tra độ chua của đất cùng với phân tích đất theo giai đoạn và sử dụng vôi sẽ ngăn ngừa sự mất mát chất lượng đất liên quan chua hóa, đặc biệt ở tầng đất sâu hơn là khó khắc phục. Bón vôi cũng có thể giúp mang lại nhiều đất sản xuất nông nghiệp cho năng suất cao. Trong một số trường hợp, Gypsum có thể được sử dụng để giảm trở ngại của đất có quá nhiều Al3+ và thiếu Ca2+ ở tầng dưới. Thật vậy, điều này cho phép rễ phát triển ở tầng sâu, là quan trọng cho hấp thu nước và dinh dưỡng dưới những lớp đất sâu.
2. Độ hữu dụng dinh dưỡng
Những đặc tính hóa học không hợp lý liên kết với độ hữu dụng dinh dưỡng có thể được thay đổi để cải thiện sản lượng sinh khối. Đất cung cấp dinh dưỡng tốt và đồng nhất là nền tảng cho sản xuất cây trồng hợp lý và nó có thể được đánh giá và quản lý bằng việc sử dụng các công cụ khác nhau. Tính toán phân tích đất và khuyến cáo dinh dưỡng dựa vào đường cong phản ứng năng suất dưới những điều kiện địa phương và đánh giá của những chuyên gia dinh dưỡng là một công cụ hiệu quả để đảm bảo năng suất cao, ngăn chặn thoái hóa đất vì đầu vào dinh dưỡng không cân đối và tạo ra việc sử dụng hiệu quả đất có độ phì hạn chế. Chẩn đoán đúng độ hữu dụng của dinh dưỡng đưa ra khuyến cáo bón phân cho vùng chuyên biệt, giảm chi phí, và tránh tích lũy dinh dưỡng dư thừa và tác hại môi trường không mong muốn của nó. Những kỹ thuật khác có thể giúp hiểu biết về độ hữu dụng của các chất dinh dưỡng bao gồm chẩn đoán qua diễn giải những biểu hiện triệu chứng thiếu hay ngộ độc, phân tích mô cây, và những thí nghiệm nông học ngoài đồng tại các địa phương. Tại một số quốc gia, những kỹ thuật này không có sẵn, hoặc khả thi, những công cụ khác nên được phát triển để giúp hiểu về độ hữu dụng dinh dưỡng đất và quản lý dinh dưỡng 4R (đúng loại, đúng lượng, đúng thời điểm và đúng cách/đúng kỹ thuật). Một ví dụ thành công là phát triển công cụ quyết định Nutrient Expert, mà phụ thuộc vào sử dụng kết hợp những thí nghiệm ngoài đồng về yếu tố dinh dưỡng loại trừ và mô hình tích lũy dinh dưỡng để cuối cùng xác định những nhu cầu hấp thu dinh dưỡng cây trồng đặc thù và cung cấp cho nông hộ về khuyến cáo bón phân khu vực hóa (Pampolino và ctv, 2012).
3. Tình trạng nước
Độ hữu dụng của nước là yếu tố liên quan chặt đến hầu hết những hệ thống sản xuất cây trồng. Sự chọn lọc những giống cây trồng sự dụng nước hiệu quả và thích ứng tốt là quan trọng để đạt sử dụng nước tốt nhất. Những công cụ máy móc thực địa hiệu quả và kỹ năng sử dụng công cụ máy móc phức tạp thật cần thiết để kiểm tra ẩm độ đất và nhu cầu nước của cây trồng- cho hệ thống canh tác nhờ nước trời và hệ thống canh tác có tưới- thì thường được sử dụng dễ dàng ở nhiều phần của thế giới bị ảnh hưởng bởi hạn hán. Những biện pháp quản lý phù hợp (ví dụ cày tối thiểu, trồng cây che phủ đất) là cần thiết để thúc đẩy những đặc tính sinh lý hóa của đất tối ưu, kích thích rễ ăn sâu trong đất, và làm giảm sự ảnh hưởng của việc giảm độ hữu dụng nước.
Trích từ bài báo Tạp chí Better Crop (số 1/2015). ThS. Nguyễn Tiến Hải, Phòng NC. Cây công nghiệp – chuyển ngữ
