Cách tự ủ phân cá, trùn, bánh dầu phộng, đậu nành

Phân hữu cơ luôn là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trồng cây tuy nhiên làm sao tận dụng tối đa hiệu quả của các nguồn dinh dưỡng đó lại là vấn đề khác. Dưới đây xin chia sẻ kinh nghiệm cách tự ủ phân cá, trùn, bánh dầu phộng và đậu nành .

“ Trong tự nhiên, xác thực vật, chất thải và xác động vật,được Vi sinh vật chuyển hóa thành một hợp chất mùn cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng.Riêng xác động vật khi chuyển hóa sẽ trở thành một hợp chất mùn cao cấp” (Trích khoa học đất).

Trùn quế, cá biển, cá nước ngọt, chứa nhiều Protein động vật.Các loại hạt như Đậu Phộng, Đậu Nành hoặc bánh dầu đậu phộng, đậu nành, chứa nhiều Protein thực vật. Cả hai loại đều có thể thủy phân thành phân để bón và phun cho hầu hết các loại cây trồng.

Việc thủy phân để thỏa mãn 2 yếu tố: 1 là làm phân rã, khửmùi nguyên liệu. 2 là chuyển Protein cao năng thành hợp chất dễ tiêu cây trồngcó thể hấp thụ được. ( Các loại Protein được động vật hấp thụ dễ dàng, nhưng với thực vật thì rất khó hấp thụ, vì thế cần chuyển đổi Protein cao năng thành hợp chất dễ tiêu cây trồng mới hấp thu được. Tạm hiểu như là chiếc xe quá cồng kềnh không thể qua con hẻm hẹp vậy đó).

1. Cách ủ phân

Theo thực tế đã làm và tham khảo vài anh em tôi tạm đưa ra
công thức thế này, trong quá trình làm, bà con có thể tham khảo, rút ra từ thực
tế để tăng giảm nguyên liệu ủ và men ủ :

– Nguyên liệu : Dùng cho 1 phi 200 lít.

1.1 Cá : Dùng từ 50-100 kg cá tươi, dầu ruột cá tận dụng, ưu
tiên những loại cá ít mỡ, có độ đồng đều cao để phân rã đều , ưu tiên dùng cá
nước ngọt .

1.2Trùn Quế, Trùn Hổ …. 40 kg

1.3 Bánh đậu phộng 40 kg xay nhuyễn hoặc không xay, ngâm rồi
khấy đảo, bóp vụn : 40 kg

1.4 đậu nành 35 kg, có thể xay khô hoặc xay nước . Theo ý kiến
cá nhân tôi, bà con nên dùng 50 % nguyên liệu động vật và 50 % nguyên liệu thực
vật. Ủ chung hoặc ủ riêng nhưng phun tưới chung .

2 . Men ủ:

2. Có thể dùng 2 lít EM, 4 viên Bacillus, 2 viên Nano-Gro.
Trước đây, Bacillus có giá khá cao, dùng EM, Bacillus, Nano-Gro cho một khối lượng
nguyên liệu có giá thành tương đương nhau . Nay có nguồn Bacillus giá rẻ , ủ ra
thành phẩm để dùng, đắt rẻ một vài chục, 1 trăm k có thể không quan trọng,
nhưng nếu chất lượng như nhau, vượt trội, có thể chọn loại rẻ nhất . Theo ý kiến
tham khảo của nhiều anh em, dùng Bacillus mang lại hiệu quả phân rã và khử mùi
cao hơn.

– 2 Kg humic.

– 2 lít Proti. (protease). Nếu có thể thêm 2 trái Khóm (
Thơm) chín thì càng tốt. Phân giải Proteine cao năng thành hợp chất dễ tiêu để
cây trồng hấp thụ được.

-10 – 20 lít mật mía. ( Nhiều hơn càng tốt) .

2.2 : Kích hoạt men : Có nhiều công thức kích hoạt . Tôi đưa
ra 3 công thức, bà con có thể lựa chọn .

Công thức 1 : 4 viên Bacillus. 1 chai oxi già, 50 lít nước,
sục khí 4 giờ, cho vào 0.5 kg cá xay nhuyễn, 2 kg cơm nguội, 0.2 kg
SunphatMaze, 0.2 kg MKP, 2 lít rỉ mật – sục khí 48 giờ,

Công thức đơn giản 2 : 50 lít nước, 2 lít rỉ mật, 4 viên
Bacillus, 0.5 kg SA , 0.2 kg Sun phatmaze, 0.2 kg MKP ( có thể thiếu 1 nguyên
liệu, với tôi, không quá cầu toàn ) sục khí 48 h. khi ủ đổ thêm nước và 8 lít –
20 lít RỈ MẬT cho ngập nguyên liệu ủ trong 1 phi 200 lít, đổ đầy cách mặt 30 cm
tránh trào trong những ngày đầu. không nên đậy kín. 2 ngày dùng cây đảo kỹ vài
lần lần cho cá, bánh dầu chìm xuống, đảo càng nhiều càng tốt , nếu dùng dụng cụ
trộn sơn bằng mô tơ thì càng tốt.

Sau 15 ngày. Đổ thêm 2 lít Pruti (protease). Đổ thêm nước
cho gần đầy phi, đảo đều. Tiếp theo 5-7 ngày đảo 1 lần.

Khoảng 1,5-2 tháng là sử dụng được. Phân đạt yêu cầu là phân
có mùi mắm chứ không phải là mùi thối ( chỉ thối trong vài ngày đầu ) Trước khi
dùng có thể cho vào ít bã cà phê , rau răm xay nhuyễn đề khử bớt mùi hôi tanh
.Trước khi dùng hòa 2 kg humic với nước đổ thêm vào phi đảo kỹ.

Cách làm đơn giản nhất.

Thao tác:

Xay nhiễn nguyên liệu trên cho vào phi nhựa 200 lít.

Hòa 5 viên Bacillus vào 2 lít nước quạy cho tan và đổ vào
phi ( EM hoặc Na No cũng làm như thế).

Đổ nước sạch và mật mía vào cho đủ 3/4 phi và đậy nắp lại,
không nên đậy kín.

2 ngày dùng cây đảo kỹ 1 lần, đảo nhiều càng tốt. nếu dùng dụng
cụ trộn sơn bằng mô tơ thì càng tốt.

Sau 15 ngày. Đổ thêm 2 lít Pruti (protease). Đổ thêm nước
cho gần đầy phi, đảo đều. Tiếp theo 5-7 ngày đảo 1 lần.

Khoảng 2 tháng là xử dụng được. Trước khi dùng hòa 2 kg
humic với nước đổ thêm vào phi đảo kỹ.

– Pha 1 lít phân đã ủ cho 200 lít để phun lá.

– Pha 2 – 5 lít phân đã ủ cho 200 lít để tưới gốc.

Nên phun thử và tưới thử trên cỏ vài cây trước khi dùng cho
toàn vườn cây trồng.

Lưu Ý: Phân tự ủ chỉ hỗ trợ chứ không thể thay thế hoàn toàn
các loại phân khác.

Dùng vừa phải không nên quá lạm dụng.

Trong quá trình ủ, sử dụng, bà con nào có công thức hoặc cải
tiến có hiệu quả hơn, xin được trao đổi, chia sẻ để có một quy trình ủ chất lượng
hơn .

Bài viết có mượn tạm hình ảnh của Nguyễn Kim Dung.

Sưu tầm :Đỗ Trường Sơn