Kinh nghiệm cách trồng sầu riêng (phần 1)

Như lời của một lão nông ở Xuân Bảo: cách trồng sầu riêng khó lắm, phải chăm như chăm con thơ, Canh từng cơi đọt, lo từng đợt sương muối…..Sầu riêng đang là cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao trong thời gian vừa qua. Với mô hình xen canh cà phê & sầu riêng của gia đình thì bước đầu cho hiệu quả rất tốt. Nhưng cũng xin nhắc trước sầu riêng là cây trồng cực kỳ khó tính, không kén đất nhưng rất kén người. Ngoài yếu tố kỹ thuật thì người trồng cần phải siêng năng chịu khó, thường xuyên thăm vườn. 

Phần 1 : kiến thức cơ bản

Với kinh nghiệm ít ỏi, xin được chuyển đến bà con nhưng điều
cơ bản, rồi trong quá trình chăm sóc bà con cần tự mày mò và đúc kết thêm kinh
nghiệm cho mình.

I ) Chọn giống:

Ở nước ta hiện nay có nhiều loại giống, mỗi giống có ưu khuyết
điểm nhất định, nhưng nổi trội về chất lượng và kinh tế thì có 2 loại, Ri 6 và
Mon Thoong hay còn gọi là giống Thái Lan. Bà con Tây Nguyên có giống Do Na,
nhưng thật ra nó cũng là giống Thái Lan như Mon Thoong thôi.

Giống Ri6 có thời gian từ sổ nhụy cho đến thu hoạch trong
khoảng 115-125 ngày. Ưu điểm chín sớm nên giá bán tương đối cao, trái tròn đều
dao động từ 2-3,5 kg. Nhược điểm là hay bị nấm trái, tỉ lệ thu hồi cơm và chất
lượng cơm không bằng giống Mõn Thoong, còn một nhược điểm lớn nữa là khi vô mưa
đều thì Ri 6 dễ bị sượng. Vì thế khi Mon Thoong có thu thì Ri6 rớt giá thảm hại

Mon Thoong có thời gian từ sổ nhụy đến thu hoạch theo kinh
nghiệm tại vườn nhà chậm hơn Ri 6 30 ngày, trái dao động từ 2,5- 4kg, tỉ lệ thu
hồi và chất lượng cơm cao hơn Ri6.

Tùy vào độ cao vùng miền mà sầu riêng có quy trình ra trái
chính vụ sớm hay muộn. Cụ thể Tây Nam Bộ và Đông Nam Bộ ra trái chính vụ cùng
lúc.Tây Nguyên ra trái muộn hơn từ 1-3 tháng.

Vì trễ 1-3 tháng nên sầu riêng Mon Thoong ( dona) Tây Nguyên
vô tình trở thành mùa nghịch nên năm nào cũng có giá cao hơn ĐNB & TNB khoảng
30-40%. Riêng giống Ri6 trên Tây Nguyên thì kém vì nó thu trùng với Mon Thoong
của ĐNB&TNB.

Tóm lại, theo kinh nghiệm của tôi. Bà con TNB & ĐNB có
thể chọn trồng 2 giống Mon Thoong và Ri6. Riêng bà con Tây Nguyên Chỉ nên trồng
giống Mon Thoong (dona) thôi.

Ngày trước khi giống chưa thuần, và các loại giống có giá trị
cao chưa nhiều nên bà con thường mua nhầm, hoặc các vườn ươm vì thiếu bo ( mắt
ghép) nên họ hay lấy đại. Ngày nay giống đã đại trà vì thế bà con có thể iên
tâm. Tuy nhiên cũng nên chọn mua những điểm cố định đừng mua từ xe bán chạy
rong, vì khi có chuyện không biết họ ở đâu mà bắt đền.

II) Cách trồng sầu riêng

Theo tài liệu thì cách trồng cây sầu riêng có thể trồng từ quảng trị đổvào, độ cao khoảng 1000m trở xuống, Sr có thể phát triển trên nhiều loại đất, nếu là đất có tầng nước chân cao thì bà con đắp mô xẻ rãnh. Không nên trồng trên đất có tầng đá bàn dưới 3m.

Theo tài liệu thì cách trồng sầu riêng được trồng với khoảng cách8x12m. Nhưng qua nhiều lần đi tham quan ở Xuân Bảo Long Khánh và Tiền Giang,tôi thấy những vườn mới họ trồng với khoảng cách khá dày, 6x6m.

Vì thế theo tôi. Nếu bà con muốn thử cách trồng sầu riêng độc canh thì nên trồng với khoảng cách 6 x 9m, nếu trồng xen canh với cà phê thì trồng 9 x 9m hoặc9 x 12m. Những khoảng cách mà tôi vừa nêu trên cũng tương ứng với khoảng cách bà con ta trồng cà phê 3 x 3m.

Sầu riêng là loại cây thân gỗ cao to nên thường bị gió quậtđổ, ngày trước bà con thường đào hố thật to, thật sâu, rồi trồng rất sâu ý bàcon làm thế để hạn chế đổ ngả. Qua thời gian cho thấy, cây sầu riêng khi gặpgió mạnh chỉ gãy ngang thân chứ chưa bong gốc bao giờ, dù là trồng sâu hay cạn,mà cách trồng sâu còn là nguyên nhân khiến gốc bị nghẹt tỉ lệ thối gốc cao hơn.

Lỗ bà con có thể đào 80x80x80. hoặc khoan tròn phi 80×80,
phơi ải khoảng 20 ngày. Phân chuồng ủ hoai 15 kg, lân Văn Điển 1 kg, Vifusuper
5g 100g. Trộn đều các loại trên với đất canh sao đủ lấp đầy hố. Sau đó lấp hố lại
bằng mặt để đó 15 ngày tiến hành xuống giống.

Trước khi đặt bầu sầu riêng ta dùng cuốc đào 1 lỗ chính giữa
lỗ mà ta đã trộn phân lấp xuống, lỗ này chỉ vừa bằng bầu sầu riêng sâu khoảng
2/3 bầu, rồi nhẹ nhàng cắt bịch tránh để vỡ bầu rồi đặt xuống, tưới 1 lít thuốc
đặc trị mối đã được pha tỉ lệ như trên bao bì vào bầu sầu riêng, quay mắt ghép
về hướng tây bắc, lấp đất lại và vun đất chung quanh vô gốc sầu riêng sao cho
cao hơn mặt bầu 5cm, như thế sẽ có phần gốc đắp mô như mu rùa. dùng 1 thanh tre
to bằng ngón tay cái dài 1m cắm xuống sát gốc sầu riêng, dùng dây nilong cột cố
định gốc và phần đọt vài cọc tre đó. Cọc tre này có tác dụng hạn chế gãy đổ đọt
non sầu riêng và giúp đọt luôn lên thẳng. cuối cùng dùng lưới che khoảng 30%
ánh sáng cho sầu riêng non trong vùng 6 tháng.

III) Chăm sóc sầu riêng giai đoạn kiết thiết cơ bản

Phân chuồng bón đầu mùa mưa: Bón quanh tán lá. Năm nhất 12
kg. Năm hai 14 kg. Năm ba 17 kg. Năm tư 20 kg.Bón chôn cạn ngoài tán lá.

Phân NPK 16 – 16 – 8 + TE: Bón quanh ngoài tán lá. Năm nhất,
0,5 kg chia làm 5 lần bón. Năm hai, 1kg chia làm 4 lần bón. Năm ba, 1,5 kg chia
làm 4 lần bón. Năm tư, 2kg chia làm 4 lần bón.

Tưới nước: Vào mùa nắng cần tưới nước thường xuyên 3 ngày 1
lần. Nếu đất bằng thì không cần làm bồn, nếu đất dốc thì làm bồn, nhưng luôn để
mô gốc cao hơn cạnh bồn. Nên lắp đặt hệ thống tưới tự động, vì rất cần thiết
cho giai đoạn làm bông và chăm sóc trái sau này.

Tỉa cành tạo tán: Các cành cần tỉa bỏ. Cành mọc đứng. Cành
bên trong tán. Cành ốm yếu. Cành bị sâu bệnh. Cành mọc quá gần mặt đất. Cắt bỏ
đọt yếu nếu cây lên 2 đọt.

Giữ lại các cành: Cành mọc ngang. Cành khoẻ mạnh. Cành ở độ
cao hợp lý. Nói chung công tác tỉa cành cần tiến hành sớm để khỏi lãng phí dinh
dưỡng, cây có tán cân đối và khi cây lớn cành mang trái cách mặt đất thấp nhất
1m. Khi cây lớn phải tỉa bỏ tất cả các cành bên trong tán, đảm bảo tán cây
thông thoáng, sạch sâu bệnh. Ngoài ra chúng ta còn có thể tỉa ngắn lại cành bên
ngoài tán cây giúp vườn thông thoáng và cây nhận nhiều ánh sáng giúp cây khoẻ mạnh,
trái có chất lượng cao…

Mỗi cơi đọt ( đọt non) thường bị rầy phấn trắng, rầy nâu,sâu ăn lá. Các loại nấm. Thán thư, Rhizoctonia solani tấn công. Vì thế mỗi cơiđọt cần phun thuốc sâu cộng thuốc nấm 2-3 lần để phòng trừ. Phần này sẽ đượcnói rõ trong phân chăm sóc sầu riêng kinh doanh.

Sưu tầm :Đỗ Trường Sơn

Mời quí đọc giả đón đọc : 
Cách chăm sóc sầu riêng sau thu hoạch (phần 2)