Kỹ thuật trồng ớt cho nhà vườn

Ớt là loại cây thuộc họ cà, tên khoa học của nó là Capsicum annum L. Đây là loại cây sống khá dài, nếu được chăm sóc tốt thì chúng có thể cho quả trong nhiều năm.

1. Đặc điểm sinh học:

Cây ớt là loại cây gia vị phổ biến, quả ớt mang lại vị đậm đà trong mỗi bữa ăn.

Ớt là loại cây thuộc họ cà, tên khoa học của nó là Capsicum annum L. Đây là loại cây sống khá dài, nếu được chăm sóc tốt thì chúng có thể cho quả trong nhiều năm.
Cây ớt thuộc loại thân củ, cây không cao nhưng nhiều cành lá. Lá cây có dạng hình thoi, hơi nhọn về phía ngọn lá. Lá ớt thuộc loại lá đơn mọc đối nhau, lá có cuống. Hoa ớt là hoa đơn có 5 cánh, hoa mọc ờ nách lá. Quả ớt có nhiều loại, khi non có màu xanh, khi chín có màu vàng hoặc đỏ, quả có vị cay nồng. Cây ớt mọc nông, 1rễ chùm, ớt không chịu được úng nhưng chịu nóng rất tốt. Cũng do bộ rễ ăn nông nên không chịu được hạn.

Trong họ nhà ớt có rất nhiều loại, mỗi loại có một đặc điểm hình thức riêng.

* Ớt sừng trâu.
Cây cao khoảng 80 – lOOcm, phân nhánh nhiều. Cây cho khá nhiều quả, trung bình mỗi cây cỏ 100 – 120 quả. Quả ớt sừng trâu dài 15cm, đường kính lớn nhất khoảng 2cm. Quả có hình dạng cong, đỉnh nhọn, khi chín có màu đỏ tươi. Cây út có nhiều lứa quả, cho năng suất cao, trung hình là 10- 14 tấn/ha.

* Ớt chìa vôi.
Thân cây cao từ 50 – 80cm, phân nhánh nhiều. Mỗi cây cho khoảng 150 – 200 quả. Quả ớt chìa vôi nhỏ, nhiều hạt. Người la dùng ớt chìa vôi làm ớt bột. Thời gian sinh trưởng từ khi ra hoa đến khi thu hoạch là 120 – 160 ngày. Năng suất bình quân 5-7 tấn/ ha.

* Ớt chỉ thiên.
Người ta gọi là ớt chỉ thiên bởi vì quả Ớt không trút xuống dưới như các loại quả khác mà chỉ thẳng lên trời. Ớt chỉ thiên lá nhỏ nhưng quả rất cay. Độ cao trung bình khoảng 70 – 80cm. Chu kỳ sinh trưởng khoảng 150 – 180 ngày, năng suất bình
quân 7 – 8 tấn/ ha. Ớt chỉ thiên sống được lâu năm nên trồng ớt ở chỗ cao.

* Ớt rau.
Thân cấy thấp, lá to, quả lo cỏ múi. Ớt này có đặc điểm là không có vị cay. Nó thường dùng khi còn xanh như một vị rau bình thường. Năng suất của loài ớt này cũng khá cao, trung bình 12 – 15 tấn/ha.

2. Chế biến.

Ớt là món gia vị không thể thiếu được trong mọi gia đình, ớt có thể dùng để pha nước chấm, cho vào các thức ăn có mùi tanh… Ngày nay, ớt trở thành một hàng xuất khẩu có giá trị, đem lại khoản ngoại tệ lớn cho nhiều nước.

3. Kỹ thuât trồng ớt.

a. Đất trồng ớt.

Ớt là loại cây dễ thích nghi, không kén đất nhưng nếu muốn thu năng suât cao thì nên trồng ở những nơi đất cao, dễ thoát nước. Những nơi đất có độ ẩm cao dễ làm cho (Ớt bị thối rễ, héo cây.
Chọn đất trồng ớt phải là đất lắm mùn, trước đó chưa trồng các loại cây cùng họ (ít nhất một vụ). Đất cần cây ải trước 15 ngày. Xử lý đất nếu đất có sâu, trùng bằng vôi bột hoặc Furadan. Đất trồng ớt phải đánh luống cao khoảng 20 – 30cm, rộng khoảng 1,2 – l,4m. Ở những nơi đất xám, đất cát có thể đánh luống cao và hơi dốc mặt để dễ thoát nước.
Việc trồng ớt cũng tùy thuộc vào từng loại. Ớt sừng trâu trồng cách nhau 50cm, mỗi luống trồng 2 hàng dọc gần nhau (mật độ 30.000 – 33,000 cây/ha) giống ớt chỉ thiên thì khoảng cách giữa hai hàng là l met, khoảng cách giữa cây trong hàng là 40 – 50cm (mật độ 23.000 – 25.000 cây/ ha). Ớt rau cũng cách hàng khoảng l m, cây cách cây 50 – 60cm (mật độ 22.000 – 23.000 cây/ ha).

b. Ươm cây ớt.

Gieo ớt con thường gieo lên luống. Đất gieo hạt cũng phải được chuẩn bị kỹ: lấy 10 – 15kg phân chuồng hoai trộn với 1 – 2 kg phân lân rồi rải đều trên diện tích 20m2. Đánh đất ươm thành luống cao 10 – 15cm. Mật độ gieo hạt là 20 gam/20m2. Người ta thường trộn đều hạt ớt với tro bếp, đất mùn… rồi đem rải lên mặt luống. Sau đó dùng cào nhỏ cào đều để cho hạt ớt chìm sâu xuống mặt đất. Tiếp đó dùng rơm rạ hay lá chuối phủ lên trên, tưới nhẹ để làm ẩm đất.

Sau khi cây con bắt đầu mọc, ta nên chú ý giữ mức độ ẩm và cường độ ánh sáng vừa phải. Ngày này, người la hay dùng lưới ni lông đổ phủ. Lưới ni lông sẽ bảo vệ cây trong mưa lớn, tránh nóng, tránh bốc hơi và tháo ra cuộn vào rất dễ.

Mỗi lần tưới nước cần chú ý nhổ các cây cỏ mọc chen vào luống ớt. Ớt con tốt phải mọc đều, xanh đều, không vàng lá. Nếu bị vàng lá nên pha loãng 50 – lOO gam urê để tưới 20m2 đất. Sau khi tưới đạm phải tưới nước để tránh đạm làm cháy cây.

Nếu lá quá xanh thì tưới bằng phân kali. Bón tro bếp và tưới kali sẽ làm cây cứng cáp, dễ sống. Quan sát đến khi ớt ra 6 lá, cao 10 – 15 cm là có thể đưa ra trồng được.

c. Chăm sóc ớt.

Đưa ớt từ vườn ươm ra trồng ở các luống, tưới nước để cây dễ hút ẩm. Gặp hôm trời nắng to nên tìm cách để che đậy, tránh ánh nắng rọi trực tiếp.

Sau khi trồng 5-7 ngày nên kiểm tra xem có cây nào chết thì phải giâm lại cho đủ mật độ.

Chăm sóc ớt phái chú ý giữ độ tơi xốp cho đất. Nhất là sau cơn mưa đất bị nén thì xới đất lên cho thoáng khí, giúp cho cây lớn nhanh. Khi thấy có cỏ cần phải xới cỏ, xới đất cho đều.
Trồng khoảng 10 ngày cây sẽ trở lại bình thường, màu xanh sẽ được phục hồi. Đến lúc đó cần bón thúc khoảng 50 – 60 kg urê hay 120 – 150 kg phân NPK rồi vun gốc. Khi cây bắt đầu ra nụ nên bón thêm 5-7 tấn phân chuồng hoai, 80 – 100 kg urê. 150 kg lân, 50 kg ka li cho 1 ha. Khi bón phân nên đào rãnh cách gốc 20 cm rồi bỏ phân vun đất lấp gốc. Tiếp đó tưới nước để cho phân ngấm dần. Tùy thuộc vào chất đất để quyết định lượng nước tưới sao cho nước vừa đủ ngấm, không ướt quá mà cũng không nên khô quá.

Muốn cho ớt ra nhiều cành, nhiều quả ta nên có thao tác bấm ngọn. Việc bấm ngọn để thúc cho cây ra cành phụ. Thông thường người ta bấm ngọn trước khi cây ớt ra hoa (khoảng 30 – 40 ngày sau khi trồng). Có những câỵ ớt ra quá nhiều cành thì nên tỉa bớt các cành yếu để dồn sức cho các cành khác đơm hoa kết trái. Việc bấm ngọn, tỉa cành là những thao tác làm cho cây nhận đủ ánh sáng, nhận đủ chất cho quá trình phát triển.

Xem thêm : Cách phòng và trị bệnh cây ớt