Rau om và công dụng chữa bệnh

Rau om còn gọi là ngổ om, mò om, ngổ. Tên khoa học là Limnophila  aromatiaca (Lamk.)Merr, họ hoa mõm chó ( Scrophulariaceae).

1. Mô tả cây rau om

– Rau om là loại cỏ mọc bò, thân giòn, rỗng ruột, dài 20-30cm, mùi rất thơm. Lá đơn , không cuống , có lông, mọc đối, có khi mọc vòng 3-4 chiếc. Hoa thường mọc đơn độc ở nách lá,

cánh hoa có màu tím nhạt.

– Ngoài cây rau om Limnophila  aromatiaca nói trên có mùi rất thơm, còn có rau om Limnophila rugosa Merr, cũng có mùi thơm, rau om Ấn – Limnophila indica (L.) Druce, rau om tàu – Limnophyla chinensis (Osb) Mer. Cũng được sử dụng.

– Rau om mọc hoang và được trồng ở khắp nước ta, nhưng được sử dụng nhiều nhất ở các tỉnh phía Nam, được dùng làm rau gia vị nấu canh chua, canh cá, Thường dùng tươi hay phơi sấy khô làm thuốc.

– Tại các tỉnh phía Nam người ta phân ra rau om xanh và rau om tím. Loại tím hay được tìm dùng làm thuốc nhưng vì hiếm nên vẫn dùng phổ biến loại rau om xanh. Cũng cần lưu ý để tránh nhầm lẫn : ở các tỉnh phía Bắc rau om thường được gọi là rau ngổ, nhưng ngay tại miền Bắc lại có mấy loại rau ngổ : rau ngổ thuộc họ hoa mõm chó là loại rau om nói ở đây, còn loại rau ngổ thuộc họ cúc (Asteraceae) có tên khoa học là Enhydra Fluctuans  có tên ngổ thơm, ngổ trâu là một loại cây sống nổi hay ngập nước không thuộc loại rau om nói trên.

– Rau om được trồng để làm rau gia vị, vị cay se se. Rau om được thu hái quanh năm. Nếu làm thuốc thì rửa sạch dùng tươi, hay phơi khô dùng dần. Khi cần trồng thì cách trồng giống như  trồng rau ngổ.

2. Tác dụng của rau om

Trong rau om có tinh dầu và tannin, có tác dụng làm giãn cơ phủ tạng như ruột, thận, do đó làm giảm và đến mức có thể làm mất các cơn đau. Rau om còn làm giãn mạch, tăng lọc cầu thận, tăng lượng nước tiểu, tạo điều kiện tống viên sỏi thận ra ngoài. Rau om có tính bình, tác dụng tiêu viêm, tiêu sưng, trừ ho, lợi tiểu, cảm lạnh.

3. Rau om và công dụng chữa bệnh

Theo lương y Lương Văn Tốt, rau om có công dụng chữa sỏi thận. Ông giới thiệu bệnh nhân lấy rau om giã nhỏ, pha ít hạt muối, uống ngày 2 lần, sáng một nắm, chiều một nắm,uống liền 5 ngày, công dụng chữa trị sỏi rất rõ rệt.

 Rau om cùng một vài vị thuốc lợi tiểu : bông mã đề, râu ngô…giúp thanh nhiệt và hành khí, thông tiểu ( Lương y Tốt)

Rau om tươi giã nát đắp lên vết thương, vết loét giúp chóng lành vết thương.

Nguồn : Cây thuốc và vị thuốc Việt Nam – GS.Ts Đỗ Tất Lợi