Trồng Rau Làm Vườn Sổ tay nhà làm vườn
Các nhà khoa học nhận định rằng cây trồng biến đổi gen (BĐG) là an toàn. Nhưng cộng đồng lại nghĩ khác. Vậy nỗi sợ đó của cộng đồng đến từ đâu?
Vì kỳ thị trực giác?
Một bài viết của nhà báo Adele Peters với tựa đề Tâm lý học giải thích vì sao nhiều người phản đối sản phẩm BĐG đã chỉ ra rằng, câu trả lời nằm trong tâm lý con người. Trong phần mở đầu bài báo của mình, nữ nhà báo AdelePeters đặt vấn đề: Hãy nghĩ tới một người từ chối khoa học và bạn sẽ hình dung đó là một người đang tranh cãi rằng biến đổi khí hậu là không có thật hoặc vaccine gây ra bệnh tự kỷ. Nhưng “cái hang” lớn nhất giữa các nhà khoa học và cộng đồng thực sự lại là sinh vật BĐG, thể hiện ở con số 88% các nhà khoa học Mỹ nhận định rằng thực phẩm BĐG là an toàn và có thể ăn được, nhưng chỉ 37% dân số Mỹ đồng ý.
“Tại sao chúng ta – và phần lớn mọi người trên thế giới – chống lại cây trồng BĐG?”- bài báo đặt câu hỏi. Một đội ngũ các nhà khoa học thuộc lĩnh vực công nghệ sinh học và triết gia đã tranh luận trong các bài viết gần đây đăng trên tạp chí Trends in Plant Science đã chỉ ra rằng câu trả lời nằm trong tâm lý con người. Khi mà rất ít người thực sự dành thời gian để đào sâu tìm hiểu những chi tiết của từng nghiên cứu khoa học về chủ đề này, chúng ta rất dễ bị xoay chuyển bởi những lý luận đánh vào những gì trực giác ta luôn mong chờ. Phần lớn những gì ta nghĩ- các tác giả cho biết, đều dựa trên trực giác.
Nhà báo Adele Peters cho rằng: Một trong những lý do ta chối bỏ ý tưởng về sinh vật BĐG là một sự kỳ thị mang tính trực giác – chúng ta có xu hướng nhìn nhận BĐG như một quá trình làm nhiễm độc thực phẩm, và sau đó, theo trực giác, tin rằng thực phẩm đó có thể không an toàn. Mọi người cũng có xu hướng tin vào “bản chất luận” – rằng bản chất của một thứ chỉ có thể là cái này hoặc cái kia, và khi bạn bơm gen của một con cá vào một quả cà chua, về cơ bản bạn đã thay đổi bản chất của quả cà chua đó. Thực sự, thay đổi cấu trúc gen của cây trồng đã xảy ra trong suốt lịch sử phát triển của ngành nông nghiệp.
Công nghệ cũng có thể bị sử dụng sai
Adele Peters viết tiếp: Điều đó không có nghĩa là công nghệ đó – cũng như bất kỳ công nghệ nào khác – không thể bị sử dụng sai. Ví dụ các giống cây kháng thuốc trừ cỏ, đã đang dẫn đến tình trạng siêu cỏ dại ở một số vùng. Nhưng các nhà nghiên cứu đã cho rằng đó là do sự lạm dụng, không phải một lỗi có sẵn trong công nghệ, nếu xét một cách tổng thể.
“Sự kháng thuốc diệt cỏ trong cỏ là hậu quả của những phương pháp thực hành nông nghiệp tồi và phương pháp lựa chọn tự nhiên”, tác giả chính Stefaan Blancke-nhà tâm lý học nổi tiếng, người cùng viết bài báo thể hiện ý kiến cá nhân cùng với nhà công nghệ sinh học Marc Van Montagu, nhà sáng lập Viện Công nghệ Sinh học thực vật Tiếp cận cộng đồng thuộc Đại học Ghent cho biết.
“Nguyên tắc phòng ngừa, luận điểm cho rằng xã hội không nên sử dụng công nghệ mới nếu như nó có cơ hội tạo ra kết quả tiêu cực, đang ngăn không cho chúng ta tiến lên phía trước”- ông Blancke nói. Cũng theo ông Blancke, bằng chứng đã chỉ ra rằng việc ứng dụng công nghệ hiện tại này đang mang đến những lợi ích về sức khỏe và môi trường thiết thực và những lợi ích kinh tế cho nông dân ở những nước đang phát triển. Việc ngăn chặn công nghệ này chỉ vì đi theo nguyên tắc phòng ngừa sẽ là một sai lầm rất lớn.
Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận, có rất ít bằng chứng cho thấy thái độ này đang thay đổi. Mới đây khi chuỗi nhà hàng Chipotle thông báo sẽ bỏ các nguyên liệu có thành phần BĐG khỏi thực đơn, báo chí đã tấn công. Nhưng quan điểm của cộng đồng có lẽ sẽ cần nhiều thời gian hơn.
Nguồn : Báo Dân Việt
