Cây tần dày lá

Tần dày lá hay còn gọi là húng chanh, rau tần, dương tử tô  có tên khoa học là  Plectranthus amboinicus.

Tần dày lá là loại cây thân thảo, sống lâu năm, cao 20-50 cm. Lá mọc đối, dày cứng, giòn, mọng nước, mép khía răng tròn. Toàn cây có lông rất nhỏ và thơm như mùi chanh nên được gọi là húng chanh. Lá và ngọn non ngoài việc dùng làm rau gia vị, còn được sử dụng như một vị thuốc thu hái quanh năm.

Tần dày lá rất dễ trồng, chỉ cần một đoạn rau Tần dày lá già ( giữ lại lá trên thân), một ít giá thể đất trộn là ta có thể giâm chúng , hoặc có thể tận dụng những chậu  kiểng quanh nhà để giâm rau tần, chẳng bao lâu những đoạn rau tần này sẽ xanh tốt, ta đã có một loại rau gia vị để nêm vào món canh chua và có thêm cây thuốc “sát khuẩn” trong nhà. Sâu ăn lá rất thích tần dày lá vì thế ta nên để ý một tí để tìm diệt những con sâu lúc chúng mới xuất hiện.

Rau Tần dày lá có vị chua the, mùi thơm, hăng hăng, tính ấm, đi vào phế, thường dùng giải cảm rất hay, và dùng sát khuẩn, tiêu đàm, khử độc. Lá rau tần có giá trị trị liệu cao, được sử dụng dưới nhiều cách khác nhau như giã lấy nước uống thô với chút muối để xoa dịu các cơn ho kéo dài, trừ giun sán. Lá rau tần tươi giã và cho vào băng gạc để đắp có thể ngăn ngừa nhiễm trùng cho vết thương ngoài da. Lá ngâm với rượu dùng để xoa khi đau bụng… Dưới đây là một số bài thuốc nam thường dùng trong dân gian từ cây tần dày lá:

– Rắn cắn, bò cạp và ong đốt: Lá tần tươi giã đắp

– Chữa chảy máu cam: Tần dày lá 20g, lá trắc bá sao đen 15g, hoa hòe sao đen 10g, cam thảo đất 15g. Sắc uống ngày một thang. Lá tần đem vò nát, nhét vào bên mũi chảy máu.

– Chữa dị ứng nổi mề đay: Lá rau tần nhai nuốt nước, bã thì đắp hay xoa xát.

– Chữa đau bụng: Lá rau tần non rửa sạch, 1-2 lá nhai với một ít muối, ngậm nuốt dần dần.

– Chữa cảm cúm, ho, viêm họng, khản tiếng: Lá rau tần  non 5-10g giã nát vắt lấy nước cốt nóng. Hoặc đem giã nhỏ một nắm lá (15-20g), thêm nước, vắt lấy nước uống làm 2 lần trong ngày. Đối với trẻ em, thêm ít đường, đem hấp cơm cho uống làm 2-3 lần.

– Chữa sốt cao, không ra mồ hôi: Tần dày lá 20g, lá tía tô 15g, gừng tươi 5g cắt lát mỏng, cam thảo đất 15g. Sắc uống nóng cho ra mồ hôi.

– Chữa hôi miệng: Rau tần dày lá khô một nắm đem sắc lấy nước, thường xuyên ngậm và súc miệng rồi nhổ ra. Cần làm 5-7 lần.

Theo DS. Mỹ Nữ